Мурмӧс (Юсьва район)
Мурмӧс Мурмэс | |
Му: | Рочму |
Статус: | грезд |
ладор: | Перем ладор |
район: | Юсьва район |
Инлыдпассэс: | 59°01′04″ с. ш. 55°05′29″ в. д.HGЯO |
Веськӧтлан кыв | коми, роч |
Отир лыд | 34 морт (2009) |
Час кытш: | UTC+5 |
Телефон нумерӧ содтӧт: | +7 34246 |
Почта инпас: | 619194 |
Авто нумерӧ содтӧт: | 59, 81 |
Мурмӧ́с — Перем ладорись Коми кытшын, Юсьва районісь Карпов посадмуас неыджыт коми грезд (деревня).
Ним йылісь
География
Мурмöс грезд сулалö Иньва ю шульга вадöрын, посадму шöринсянь (Карпов) асыввылö вит километра ылынаын, райцентрсянь (Юсьва посад) ойвыв-асыввылö öкмыс километра ылынаын (туй кузя кö мунны пето быдса 25 км).
Ордча грезддэз
Ойвылас, юыссянь ылынсялӧмӧн сулалӧны грезддэз Митровчи да Петыковчи. Иньва кузя кӧ каян, петас Рудак, а сы сайын Ивучовчи. Быдöнныс нія Мурмöссянь кык мымда километра ылынаын. Асыввылас Мурмӧсыссянь нёль километра ылынаын сулалӧ кӧркӧся сельсоветлӧн шӧрин — Ӧнтипинчи посад.
Ландшафт
Муыс лажмыт. Котöртöны шоррез Чумкаршор, Ляпчиншор, Кыровшор. Быдöнныс Иньвалöн вожжез. Гавина грезд дорын куйлö нюр. Мурмöс весьтын, Иньва веськыт вадöрын сідзжö эм нюр да ты (Важты).
Мурмöс дынын адззам Барсуков керöс, Волпавидз шутём, Рӧзинка мыс, Семач лог. Рудак грездланьын сулалö Чумкар керöс.
Мурмöс ладорын быдмöны горадзуль, чаньпод, катшасин, ыжман, туримоль, балянянь.
Олöны вӧрмӧс, кӧин, руч, кӧч, ур, сьӧла, дозмӧр, кӧк, тури, вӧрдуді.
Янсалöм
Мурмöсын кык тор:
- Барсуков, керöс вылас
- ачыс Мурмöс, керöс увтас
Туйез
Барсуковас эм öтік туй, Мурмöсас кыка. Быдöс туйез шусьöны öтмоза Медшöр туй (рочöн ул. Центральная) [1]
История
Отирыс вежöрö кольччöмась то кытшöм лоöмторрес: асйöз косясян, колхоз аркмöтöм (1929), ыджыт террор (1937), Айму понда ыджыт косясян.
Веськöтлан
Ӧні Мурмöсыс пырӧ Карпов посадмуӧ. Эм управляющöй.
Отир
Олöны Мурмöсас мурмöша́на нето мурмöсо́вчи (öтік морт мурмöсо́веч, мурмöсо́вка). 2009' во пондӧтчан кежо татöн лыддьöмась 34 лов, отирыс видзисӧ 14 горт. Былись олöны 11 гортын 25 морт [2].
Оліссес комиöсь, баитöны комиöн.
Отирыс гишшöны Баяндин, Боталов, Кривощёков.
Увтыррес: Барсук, Долматович.
Кöзяйство да быт
Ыджыт уджаиннэз Мурмöсын абуöсь. Отирыс быдтöны карчйöрын лук, капуста, морков, сёква, кушман. Видзöны мӧссэз, баляэз, порссез, дзодзоггез, курӧггез.
Мукöдыс чериалöны да вöралöны. Öктöны тшак (гӧстшак, рыжык, маслята, чочком гриб), ягöд (сэтӧр, туримоль, озъягӧд, ӧмидз, жельнӧг) да турун (петшӧр, пистик, гӧнютш, пикан, веськöтан туруннэз).
Туйес Мурмöсас абуöсь. Автобус татчö оз лок. Отирлöн эмöсь куим ас машина.
Радио мурмöшана кывзöны, телевизор видзöтöны. Деревнсянь туйö баитны мобильникöт (UTEL).
Магазинö колö кайны Петыковчиöдз нето Öнтипинчиöдз, быт службаэз колö кошшыны Öнтипинчиись жö нето нельки Юсьваись.
Грездын эм ФАП.
Кулöммесö мурмöшана дзебöны Öнтипинчиланьын.
Культура
Челядьсад да школа Öнтипинчиын. Сэтчин жö культура керку да школа бердісь библиотека. Асланыс фольклор мыччаліссез мурмöшаналöн абу.
Мурмöсын чулöтöны учöт грезд лун.
Отирыс порйöтöны вичкуся вежалуннэз. Юрбытны да мый да лэдзчывлöны Öнтипинчиö.
Гора нима отир
Быдöс орчча грезддэз понда вежа ним —
- Утев Ёгор Васильевич (1925—1943), Советскӧй Союзлöн герой, усьöм Ыджыт косясянын.
Казьмöтаннэз да сингажöтаннэз
Ордча ландшафттэз
Öшмöссэз
- Коми-Пермяцкий национальный округ. Москва-Ленинград, 1948.
- Жидких М. Г. Гижöм. Перем, 2011.
Ыстісяннэз
- ↑ Вот öктіссез сайтісь
- ↑ Жидких Майя Григорьевна сьöрті