Археолог лун
Археолог лун — Россияын, Белоруссияын да Казахстанын канмуся статустӧм удж донтан лун[1], Украинаын 2008 восянь донтан луныслӧн эм канмуся статус. Чулӧтсьӧ гожумпом 15 лунӧ. Эта лунӧ «пыртӧны археологгезӧ».
Донтан луныс мыччалӧ археологгез уджлісь история туялӧмын да культура зорӧтӧмын ыджыт пай[2].
Аркмӧм
Мӧдік донтан луннэс киння Археолог луныслӧн абу канмуся статус. Сылӧн аркмӧмыс абу йитӧм кытшӧмкӧ канмуся указӧн. Донтан луныс аркмӧм йылісь эмӧсь неӧтік легенда. РАНісь академик Валентин Янин интервьюын висьтасис эттшӧмӧ:
Кӧркӧ, 70 во одзті, война одзас, Новгородын чулӧтсисӧ раскопкаэз. Том археологгеслӧ лоис охота гажӧтчышны, локтісӧ нія экспедициянас юралісь Арциховский дынӧ, да шуӧны: «Талун ыджыт лун, колӧ бы порйӧтны». — «Кытшӧм инӧ?» — «Дак Буцефалыслӧн, Александр Македонскӧй вӧвыслӧн, чужан лун!» Но и порйӧтісӧ, кыдз ковсьӧ. Эсся поводыс вунӧтсисис, да Буцефалыслӧн чужан луныс пӧртчис Археолог лунӧ
Мӧдік версия сьӧрті, Археолог лун чулӧтан традицияыс чужис 1940-50 воэзын археолог, Триполье туялісь, Татьяна Пассек экспедицияын. Туялісьлӧн чужан луныс вӧлӧм гожумпом 15 лунӧ. Сідз кыдз эта экспедицияыс лоис «уджаліссез дорсянінӧн», участниккес паськӧтісӧ лун порйӧтан традициясӧ[1][3].
Традицияэз
Археолог луныс чулӧтсьӧ мувыв удж коста, унаэз сы кадӧ экспедицияэзын. Эта лунӧ нійӧ, кин медодззаись локтісӧ экспедицияӧ, пыртӧны археологгезӧ. Музейезын оссьӧны археологическӧй выставкаэз, археологическӧй памятниккезӧт чулӧтсьӧны экскурсияэз. Донтан луныс кежӧ чулӧтӧны тодиль туялӧммез сьӧрті презентацияэз, конференцияэз да симпозиуммез.
Ыстӧттэз
- ↑ 1 2 День археолога в России. РИА Новости (15.08.2022).
- ↑ В России отмечается День археолога. Южно-Уральский государственный университет (15.08.2023).
- ↑ Романтики большой науки: о Дне археолога.