Вачӧртыдін (Удора район)

Босьтöм Рувикиись

Вачӧртыдін (рочӧжык Усть-Вачерга) — грезд (деревня) Коми Республикаись Удора районын, Благоев кармуас. Куйлӧ Удора район рытвылын, Кослан посадсянь 64 км ылынаын.

Вачӧртыдін ним артмӧма нёль кылісь: ва + чӧр (ю вис) + ты + дін (дын). Мӧд нимыс грездыслӧн – Важдыдін, сійӧ позьӧ вежӧртны кыдз важ + ты + дін.

  • Грезд аркмӧма 1646 во бӧрын, первуись казьтывсьӧ 1678 вося гижӧтан небӧгын (дер. Вачерта, 7 горт).
  • 1719 годӧ Усть-Вачерга грездын вӧлӧма 6 горт, олӧмась татӧн Савин, Елисеев, Пантелеев увтыррез.
  • 1859 воын Вачӧртыдінын вӧлі 8 горт, 68 олісь.
  • 1910 годӧ земство татчӧ осьтӧма пондӧтчан училищё. Революция одзын отирыс гӧрлӧмась му, видзлӧмась пода, вӧравлӧмась, чериавлӧмась, ветлывлӧмась шедтыны мед вӧрлэдзӧмын.
  • 1918 годӧ татӧн вӧлі 27 горт, 163 морт, 1926 годӧ – 30 горт, 158 морт. 1925 воын татӧн лоис потребкотыр.
  • 1930 годӧ грездсӧ гижӧмась Вачӧж-тыдін, сія кадӧ татӧн вӧлі 1-а тшупӧта школа, потребкотыр, милициялӧн пост, гӧрд пельӧсок, сельсӧвет.
  • 1970 – 265 морт
  • 1979 – 150 морт
  • 1989 – 95 морт
  • 1995 – 74 морт (49 горт)
  • 1999 – 39 морт (24 горт)
  • 2000 – 38 морт (26 горт)

Инфраструктура

[вильмӧтны | править код]

1990 воэз помын Вачӧртыдінас вӧлі крессянин-фермерлӧн кӧзяйство «Тулыс», вӧрвидзан, клуб, медпункт.

  • Благоев карму йылсіь Удора районісь веськӧтланлӧн сайт вылын
  • Афанасьев А. П. Топонимия Республики Коми. Сыктывкар: Коми кн. изд-во, 1996 ISBN 5-7555-0554-3
  • Жеребцов И. Л. Где ты живёшь: Населённые пункты Республики Коми. — Сыктывкар: 2000.
  • Историко-культурный атлас Республики Коми. — М: Дрофа, 1997. ISBN 5-287-00027-8
  • Республика Коми. Энциклопедия в 3-х томах. — Сыктывкар: Коми книжное издательство, 1997, 1998, 1999. — Т. I, II, III. ISBN 5-7555-0617-5